"Allah niye insanı yarattı? Neden böyle yaptı?" tarzı tercihe dayanan sorular

"Allah insanı niye yarattı? Niye şöyle yaptı? Niye böyle yapmadı? Niye buna gerek duydu?" gibi hepsi de aynı mantığa dayanan yüzlerce soruya kısaca cevap hazırladım. Baştan söyleyeyim "bilinmek için yarattı" tarzı, bir cevap vermeyeceğim 😃 çünkü hatanın büyüğü "neden" aramakta başlıyor. 🙂

Baştan belirteyim: Bir insan, her şeyi sorgulamalıdır. "Allah var mı? Bu evrenin amacı nedir? Hangi din doğru? Yaşanan hangi islam gerçek? İnandığım hükümler İslamda var mı? Yaratılış nasıl gerçekleşiyor? Doğa kanunları nasıl çalışıyor?" tarzı her türlü konuyu sorgulamalı.

Ancak olaylar "2+2 neden 4 ediyor? 5 etse olmaz mıydı? Allah çimleri neden yeşil yarattı? Dünyayı niye yuvarlak yarattı? Atta niye kanat yok? İnsanlarda neden 6 tane el yok?" tarzında yaratıcının tercihine dayalı sorulara geldiği zaman, orada "dur" demek gerekir. 🙂 Çünkü 2+2'nin 4 etmesi, çimlerin yeşil olması, dünyanın yuvarlak yaratılması, yaratıcının tamamen tercihine dayalı olaylar olduğu için neden aranmaz. Bugün Yaratıcının eylemlerine yönelik "Allah niye insanı yarattı? Niye böyle yaptı? Niye şöyle yapmadı? Böyle yapsa daha iyi olmaz mıydı? Niye 6 günde (evrede) evreni yarattı? Neden pat diye bir anda yaratmadı? Melekleri niye yarattı? Zaten gücü melekleri yaratmadan da bir şeyler yapmaya yetiyor, ne gerek vardı?insanları yaratmaya, imtihan etmeye ihtiyacı yoktu, bütün bu olaylara ne gerek var?" gibi pek çok soru, Allah'ın tercihine dayalı olduğu için, neden aramak mantıksızdır. Tercihe dayanan olayların bir "nedeni" olamaz. Nedeni olursa, bu tercih değil; zorunluluk olur. 🙂

 Bir ressama "bu resmi niye böyle yaptın? Şu şekilde yapsaydın?" gibi tercihine yönelik sorular sorulmaz. Kalem de kağıtta onundur, istediği gibi yapabilir. Eğer yaratıcının her eylemine bir neden arayacak olursak, karşımıza şu şekilde bir diyalog çıkmaktadır:

Soru: "Allah niye bunu böyle yaptı?"
Cevap : " Şu nedenden dolayı öyle yaptı"
Soru : "Allah o nedeni yok etmeye gücü yetmiyor muydu?"
Cevap : "Gücü yetiyordu, ama başka bir nedenden dolayı böyle olması gerekiyordu"
Soru "neden öyle olması gerekiyor?Allah o nedeni yok edemez miydi?"

Bu tipte bir diyalog, eninde sonunda "Tercihi böyleydi" olacaktır.
Örneğin bir müslüman "İslamda oruç var mıdır?" diye sorgulayabilir. Evet, oruç gibi İslamdaki emirlerin faydalı olduğunu da öğrenebilir. Mesela Tıp alanında uzman olan Dr. Aidin Sâlih, kanser dahil olmak üzere pek çok hastalığı oruçla tedavi etmektedir. Buradan orucun hikmetini anlayabiliriz. Ancak yinede yaratıcının tercihini sorgulayacak olursak "oruç dışında bir tedavi yöntemi olamaz mı?" sorusu meydana gelir. 🙂

Bundan dolayı yaratıcının tercihine neden aranmaz, nedenler sadece bizi kapsar, ilk neden olan yaratıcıyı değil.
Bu tip sorulara halen bir "neden" aramanın mantıklı olduğunu düşünenlerin şunu düşünmesi gerekmektedir: yaratıcının sonsuz sayıda tercih hakkı olduğunu biliriz. Örneğin bir konuda "A" seçeneğini tercih etse, akla "neden B, C ve diğer seçeneklerini tercih etmedi?" sorusu gelir. Eğer "B" seçeneğini tercih etse "neden A, C ve diğer seçeneklerini tercih etmedi?" sorusu akla gelir. Bu yüzden neden aramak yerine, bunun "tercih" olduğunu bilmek yeterli olacaktır.